Yalanlar Üstüne

Ben ve Toplum biliriz
Çocuklara neler öğrettiklerini okulda;
Her kime kötülük yapılırsa,
Kötülükle cevap verir karşılığında.

W.H. Auden








Riddley Scott ustanın Robin Hood’dan önce çektiği 2008 tarihli filmine Hurt Locker filmi (Şu Oscar ödül törenlerinde en iyi film ödülünü almış, meşhur film) henüz buralara uğramamışken bir bakayım dedim. Nihayetinde Irak savaşı üzerine yeni yeni çekiliyor bu tür filmler ve hepsi Amerikan kökenli. Ridley Scott’ın ise bakış açısını bildiğimden çok fazla Amerikan propagandası yapacağını sanmıyordum, hayal kırıklığına da uğramadım açıkçası.

Amerika ve müttefiklerinin Irak’a girmesinden sonra El-Kaide belirli ülkelerde bir bir bombalar patlatmaktadır ve tabi ki CIA’de bu kilit isimlerden birinin, Al-Saleem’in peşine düşer, Russel Crow önderliğindeki Leonardo Di Caprio’yla birlikte. Buraya kadar ilgimizi çeken pek bir şey yok. Örgüt çeşitli komplolarla Al-Saleem’i bir şekilde yakalamaya çalışacaktır.

Filmin adında da anlaşılacağı üzere, Yalanlar Üzerine kurulmuş bir film bu. Devletler arasında halkın tamamen soyutlandığı, politikacıların kağıtlar üzerinde , kendi içlerinde birbirlerine dahi yalan söyleyerek kurgulayıp, dünyaları değiştirdikleri yalanları anlatan bir yapıt. Ridley Scott kendisinden alışık olduğumuz gerilim hissini, oyuncularında yetenekleriyle müthiş bir kurgu içinde veriyor. Ülke geçişleri, kamera hareketleri, dialog aralarından edilen beylik laflar ve her şeyin çözüldüğünü hissettiğiniz anda araya sokulan sürprizler… Hepsi filmin dinmeyen dinamizmini ayakta tutmak için dinmeyen unsurlar. Özellik Di Caprio’nun film ilerledikçe yavaş yavaş üzerine yüklenen “İşgalimiz Haklı” yaftasından kurtulup, kendini “İnsanlığa” doğru yaklaştırması görülmeye değer.

Tabi bir de politik kısmı var filmin; giriş bölümünde belirttiğim mısralardan yola çıkarak, dünyada toplumlar arasında gelişmiş her musibetin bir kan dökülmesiyle ortaya çıktığı bariz. Birinin canını yakarsanız, o döner ya sizin canını yakar, ya da öfkesini almak için başkasının… Hitlerin vakti zamanında Yahudileri sürmesi, bir Yahudi ülkesi olarak İsrail’in kurulması. İsrail’in Filistin’e karşı olan baskısı ve zulümleri, karşılığında Filistin’in İsrail’e karşı olan mücadelesi, bombalamalar… ama sonuç ne olursa olsun, şu ya da bu haklı olsun, olmasın; ölenler hep masumlar. Tüm bu çekişmede kaybeden tek taraf halk… gerisi ise devletlere kalmış.

Sonuç olarak Yalanlar Üstüne (Body of Lies) belki Ridley Scott’ın en iyi işi olmayabilir, ama politik-gerilim tarzının ustalıkla perdeye taşıyan ve Irak savaşına biraz da insanlığın gözünden bakmaya çalışan çok iyi bir film. Yarın da Hurt Locker’ı izleyeceğim. Böylece Irak’taki Amerika temalı filmleri karşılaştırma açısından daha sağlıklı bir sonuç almış olacağım.
İyi Seyirler